Markante Verhalen

Wie was Frits Vredenrijk Engelenburg (1913), de eerste President van het Sociëteitsbestuur?

Frits Vredenrijk Engelenburgh (1913)

Samenstelling: Kees Vermeer (1966)

Frits Vredenrijk Engelenburg wordt op 24 juni 1890 geboren in Apeldoorn. Zijn vader is advocaat en tussen 1869 en 1874 burgemeester van Groesbeek. Frits behaalt zijn eindexamen HBS in 1908 te ’s-Gravenhage en gaat daarna in Delft studeren, waar hij in het najaar 1912 met succes zijn propedeuse examen aflegt. Hij breekt zijn studie in Delft af..

Hoewel hij zich pas in 1915 bij de Nederlandsche Handels-Hoogeschool (NHH) laat inschrijven wordt hij al in 1913 Corpslid van het in dat jaar opgerichte Rotterdamsch Studenten Corps. In 1914 en 1915 is zijn vakantieadres Apeldoorn en heeft hij geen adres in Rotterdam. In 1916 heeft hij als adres in Rotterdam: Kortenaerstraat 13b, en in 1917 is zijn adres Laan van Meerdervoort 472 , Den Haag.

Van februari 1914 tot maar liefst juni 1916, ruim twee jaar is Frits de eerste President van het Bestuur van de Rotterdamsche Studenten Societeit “Walhalla”.

Het eerste officiële Sociëteitbestuur (van februari-juni 1914) bestaat uit de volgende leden:

 

F. Vredenrijk Engelenburg   - President

D.J. von Balluseck             - Secretaris

S.E. Hocke                       - Penningmeester

G.M. Witkamp                  - Commissaris van Consumabel

A.M. Sundermann             - Commissaris van Inventaris

Hij componeert en schrijft in 1914 het Walhallalied. In 1914 is hij Secretaris van de Rotterdamsche Studenten Studie-Vereeniging, een initiatief van het RSC.

Het bestuur van deze studievereniging  bestaat verder uit de Corpsleden jhr. F.W.L. de Beaufort (1913), Voorzitter, N.J. Polak (1913), Penningmeester, J. Fresemann Vietor (1913), lid en Mevr. L. B. Junkers, lid.

Jhr. F.W.L. de Beaufort en N.J. Polak zijn in 1916 elk een van zeven oprichters van het weekblad Economisch-Statistische Berichten

Het lid van het Bestuur van deze studievereniging Louise Bertha Junkers, geb. Krefeld 25 juli 1893 is de toekomstige echtgenote van Frits. Zij was een van de eerste drie vrouwelijke studenten aan de NHH in 1913 en behaalt als eerste vrouwelijke student het examen Handelseconomie en wel op 8 oktober 1915.

In 1915 wordt Frits President van de Commissie tot Redactie van den Rotterdamschen Studenten-Almanak en gaat nog in datzelfde jaar in militaire dienst vanwege de mobilisatie.

Hij is in 1916 en 1917 lid van het corpsgezelschap en vereeniging op interuniversitaire grondslag Het Elite Sjeesje en neemt in dat laatste jaar afscheid als 5e jaars van het RSC en verlaat de NHH zonder diploma’s. Hij vertrekt op  30 maart 1917 naar Laan van Meerdervoort 472 te Den Haag en is dan van beroep journalist.

Frits is lid van Toepoels Modelschool voor physical culture en verdedigingssport in Den Haag en doet in 1916 mee aan bokswedstrijden in Café Buiten-Amstel in Amsterdam en wordt aangewezen als reserve-middengewicht voor de Olympische Spelen 1916. Ook doet hij mee met bokswedstrijden in 1917 in  Den Haag en Laren, waar hij de tweede prijs behaalt. Tijdens de bokswedstrijden in Concordia (Bussum) in 1919 wordt Frits na een zware strijd winnaar in de middengewichtklasse.

Frits trouwt in 1918 in Den Haag met de eerder genoemde Louise Bertha Junkers, met wie hij later 2 dochters krijgt. In de huwelijksakte staat dat Frits van beroep opzichter van een tabaksplantage is. Getuigen bij het huwelijk: Cornelis Engelenburg, 57 jaren, zonder beroep , wonende te Ginneken en Johan Hankes Drielsma, 39 jaren, arts , wonende Den Haag. Een van zijn dochters is Hedwig Christine Vredenrìjk Engelenburg, geboren te Naarden op 16 augustus 1919

In 1920 vindt er een openbare verkoop in Den Haag plaats van de Inboedel van F. Vredenrijk Engelenburg, wegens vertrek. Hij gaat dan vermoedelijk daarna naar Darmstadt verhuizen, waar zijn dochter Maria Mathilde in 1920 wordt geboren.

Na zijn echtscheiding in 1928 pakt hij zijn studie weer op aan de TH in Delft en behaalt na zijn kandidaats in 1930 vervolgens in 1931 op 40-jarige leeftijd zijn Ingenieursexamen Werktuigbouwkunde. Daarna krijgt hij een aanstelling als leraar Machinetekenen op de Avondschool Nijverheidsonderwijs te Vlissingen en in 1932 volgt zijn benoeming tot bedrijfsleider van de Handels Vennootschap Gasovenbouw te Heer bij Maastricht.

Op 1 februari 1935 zien wij Frits echter weer terug in Den Haag als tijdelijk leraar bij het Avondnijverheids-onderwijs.

Op een hondententoonstelling te Arnhem in 1938 wordt zijn hond - een Beauceron (een Franse herdershond) - kampioen.

In 1939 wordt het kandidaat-lid ir. F. Vredenrijk Engelenburg voorgedragen als gewoon lid van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs. Hij is dan leraar en plaatsvervangend directeur aan de onderwijsinrichtingen van de Vereeniging Polytechnische School te ’s-Gravenhage.

Frits wordt in 1939 lid van het Algemeen Nederlandsch Verbond (ANV) met maandblad Neerlandia. Het ANV heeft tot doel de samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen te bevorderen. Vele Corpsleden waren in de beginjaren van het RSC al lid van dit verbond.

In het toenmalige dagblad De Tijd van 7 maart 1942 staat een interview met Frits afgedrukt. Hij is dan benoemd tot directeur van de in september 1942 te openen Gemeentelijke Middelbare Technische School (MTS) te Den Haag. Zijn laatste woorden in het interview:

De nieuwe MTS gaat een prachtige toekomst tegemoet. Er bestaat reeds lang behoefte aan. Zij is in Den Haag volkomen op haar plaats.”

Daarna wordt hij door de Duitsers gearresteerd op verdenking van lidmaatschap van de Verzetsgroep Oranjewacht en gevangen gezet in het zogeheten Oranjehotel te Scheveningen van 4 juni 1942 tot 19 januari 1943. Vervolgens wordt hij overgebracht naar de gevangenis Wolvenplein te Utrecht en daarna naar de gevangenis Weteringschans te Amsterdam. De Oranjewacht is een verzetsgroep in de Tweede Wereldoorlog die grotendeels bestaat uit officieren en onderofficieren uit het gecapituleerde Nederlandse leger. In de gevangenis Weteringschans heeft hij een maand lang een cel gedeeld met de bekende hispanist  dr. Johan(nes) Brouwer (1898 –1943).(In het tijdschrift Vrij Nederland van 4 augustus 1945, pagina 6, heeft  F. Vredenrijk Engelenburg zijn herinneringen aan dr. Johan Brouwer gepubliceerd).

Dr. Johan Brouwer, die aan de Spaanse burgeroorlog heeft deelgenomen en wordt beschouwd als de geestelijk vader van het studentenverzet, had met een aantal anderen op 27 maart 1943 een aanslag gepleegd op het Amsterdamse bevolkingsregister, wordt veroordeeld en vervolgens op 1 juli 1943 gefusilleerd in de duinen bij Overveen.

Nadat Frits uit zijn gevangenschap vrij komt, volgt op 15 oktober 1946 zijn benoeming tot leraar Wiskunde aan het openbaar middelbaar onderwijs (HBS).

In 1956 verliest Frits zijn 36 jarige dochter Maria Mathilde, doctorandus Sociologie en lerares te Leeuwarden. Zij komt bij een auto-ongeluk op de Afsluitdijk om het leven.

Tijdens de 50e Sociëteitsdiës op 21 november1963 wordt ’s avonds de Heer F. Vredenrijk Engelenburg, de eerste officiële president van de Societeit Walhalla, benoemd tot erelid van de Rotterdamsche Studenten Societeit Hermes. Het nieuwe erelid toont zijn erkentelijkheid door J.A. (Johan) Lapperre (1961), de president van het toenmalige Sociëteitsbestuur, een ring aan te bieden die tevens de hand van de toekomstige presidenten zal sieren.

Op 13 april 1967 houdt ir. F. Vredenrijk  Engelenburg een voordracht voor de afdeling Brussel van het Algemeen Nederlands Verbond, waar hij - met vertoning van dia’s - vertelt over ‘Het leven van de Nederlands-Afrikaner dr. Frans Vredenrijk Engelenburg (1863-1938), een bekend Zuid-Afrikaans journalist en voorzitter van de Zuid-Afrikaanse Academie voor Wetenschap en Kunst’. Dr. Frans Vredenrijk Engelenburg is overigens een 27 jaar oudere halfbroer van Frits.

Op 21 september 1968 legt de eerste President van de R.S.S. Hermes, ir. F. Vredenrijk Engelenburg de eerste steen (het is echter metselen!) voor de nieuwe Sociëteit Hermes aan de Robert Baeldestraat te Rotterdam.

Frits overlijdt te ’s-Gravenhage op 4 december 1978, op de leeftijd van 88 jaar.

Door het lustrumcadeau van de Vereniging Hermes wordt op 3 september 2004 de Vredenrijk Engelenburgkamer in Societeit “Hermes” geopend, waardoor zijn naam verbonden blijft met de Societeit.

 

V.l.n.r. J.J. Sieburgh (1913)-Vicepresident Senaat; J.W. van Noorden (1913)-Secretaris Senaat; J. Fresemann Viëtor (1913)-Rector Senaat; F. Vredenrijk Engelenburg (1913) (in militair tenue)-President Sociëteitsbestuur


Familie Van Henegouwen: Actief en Betrokken
28jan

Familie Van Henegouwen: Actief en Betrokken

Familie Van Henegouwen: Actief en Betrokken Door Willem-Frederik Metzelaar (1987) Wij spreken af in het Hilton Hotel aan het Weena. Waar...

COLUMN - Zoveel ambachten, zoveel bazen
19jan

COLUMN - Zoveel ambachten, zoveel bazen

Door Norman Schreiner (1962) Het is logisch dat de hoofdredacteur van een krant of tijdschrift van huis uit een journalist is. De chef...

Reacties

Log in om de reacties te lezen en te plaatsen