Walhalla

Bijschrift
Donderdagavond ben ik drie keer indirect getuige van uitingen van extreme intimidatie die me – waarschijnlijk omdat ze op dezelfde avond binnenkomen- niet meer loslaten. Tijdens de première van het toneelstuk ‘De avond is ongemak’ volgen we drie kinderen die geen sturing en aandacht meer krijgen van hun ouders en –onder elkaar en elkaar niet corrigerend- steeds grenzelozer wangedrag vertonen. Voor en na deze voorstelling maken we ons zorgen over de vijftienjarigen op fatbikes die ‘ons dorp’ onveilig maken door omsingeling en beroving. Ook word ik die avond gebeld door een nicht die vertelt dat haar kind bont en blauw is teruggekomen van haar bloedeigen studentenvereniging en dat kledingstukken van het lijf zijn gestript.

Bijenkoningin
Nog één: in het hockeyteam van een dertienjarige dochter hoorde ik hoe de tegenstanders elkaar tijdens de wedstrijd uitmaken voor ‘bitch-dit’ en ‘kanker-dat’. De hockeyouders, die langs de lijn staan, grijpen niet in als een van de meiden – een queenbee met haar stick als uitgestoken angel- van het veld in een oogwenk een wespennest maakt. Het meidenvenijn met hofdames en trouwe onderdanen ontrolt zich aan de andere kant van de lijn in een split second.

Dichterbij
Pfff. Het kwaad op een rij, op de loop, steeds dichter naar mij toe. Addergebroed op eigen bodem. Kwaad gespuis in eigen huis. Als de gifangel toeslaat, gedraagt je eigen kind zich dus net zo. Het slaat toe, omdat niemand op zo’n moment meer corrigeert. Het gebeurt te snel en onttrekt zich aan ons oog. Of het slaat toe omdat iemand twijfelt of het zijn of haar taak is om in te grijpen of –gemakkelijker- besluit dat het niet zijn of haar taak is. Misschien durft iemand het gewoonweg niet, omdat de grenzeloosheid te grof is. Of er was niemand aanwezig die kon bijsturen.

Bijziend?
Niemand aanwezig in de app tussen de dertienjarigen. Niemand in het donker op straat waar Daan, de buurjongen, tussen zijn vrienden en die fatbikes elkaar op staan te jutten. Niemand op de studentensociëteit waar de strijd om club 1 of 2 is losgebarsten en er die avond alleen maar wannabees staan die niet meer in staat zijn te corrigeren omdat zij al te veel onderdeel zijn van de groep. En mijn nicht, die het veroordeelt en bij wil sturen, hoort het pas de volgende dag. Dan is het te laat. Dat kind wil immers geen gedoe met de wannabees. Dan ligt het kind uit de bijenkorf van wannabees. Dat bijsturen kan dus alleen zonder kleerscheuren (neem dit maar letterlijk!) op het moment zelf gebeuren. Door iemand die geen onderdeel is.

Daar komt nog bij
Corrigeert haar kind de groep zelf volgend jaar? Omdat het kind dan negatieve-ervaringskundig is? Of is het dan ook een trouwe onderdaan? En is de cirkel weer rond en gesloten? Is het kind nu ondanks de vernedering definitief een wannabee geworden? Hoe kun je een won’tabee zijn tussen de wannabees?

Bijstand
Met de 12-jarige hoofdpersoon van het toneelstuk is het niet goed gekomen. Op het veld hebben coaches en teambegeleiders gelukkig nog wel kunnen bijsturen. Een pizza-avond met teambuilding activiteiten pakte goed uit. Het zijn natuurlijk allemaal onzekere meiden. In ons dorp worden de video’s van het politie-optreden inmiddels gedeeld. Ik hoop dat Daan die er ook bij wilde horen, niet alleen maar gestraft wordt, maar dat er weer naar hem wordt gekeken. En met hem wordt gepraat. Dat hem dingen worden uitgelegd. Dat onze buurman die de hond ’s avonds laat nog even uitlaat even naar hem oversteekt. En wie pakt de handschoen bij de studenten op? Als we het wangedrag nu laten lopen, raken we die leuke studentenvrienden van de toekomst kwijt.

Maja de Bijna
Volgens Joep Dohmen (NRC, 29 september 2023) is een scholier, maar ook een student, zoals de Franse pedagoog Philippe Meirieu het treffend formuleert een ‘nog-niet-persoon’. De cognitieve, emotionele en sociale vermogens zijn nog niet ver genoeg ontwikkeld. Hij wordt nog te veel gestuurd door willekeurige verlangens en heeft nog te weinig overzicht over zichzelf en de wereld. Het is levensgevaarlijk om jongeren verantwoordelijk te stellen voor hun eigen leven zonder hen daarvoor stevig toe te rusten. Ingefluisterd door Joep in diezelfde krant, moeten wij dus, ouders, opvoeders, dit doen, dit toerusten. Dus, oud-leden zullen we vandaag nog met onze kinderen op de soos in gesprek gaan en hen het goede verhaal vertellen over samenwerken, vriendschap en wederzijdse erkenning? Als dat lukt –vergeet de humor niet in het verhaal!- kunnen zij weer trots zijn op zichzelf en op elkaar. En wij ook. Op ons verhaal.