Walhalla

COLUMN

(On)afhankelijkheidsdag

Door Norman Schreiner (1962)

Nederland kent – in tegenstelling tot vele andere landen - geen Onafhankelijkheidsdag. De reden waarom wij zo’n dag niet vieren, is niet bekend. Er zijn voorstanders van de instelling van zo’n dag. Maar opvallend is dat – naar goed Nederlands gebruik – meningen uiteenlopen welke dag van het jaar hiervoor geschikt zou zijn.

Sommigen denken aan 26 juli. Dan wordt in 1581 wordt te ’s-Gravenhage het Plakkaat van Verlatinghe (ook wel Acte van Verlatinghe) getekend en daarmee de Nexit uit het Spaans-Habsburgse Europa geproclameerd. Je zou kunnen zeggen: destijds een soort artikel 50-procedure avant la lettre. “Adios, Filippo Segundo, ya no te queremos”. Die datum 26 juli lijkt overigens best een geschikte dag. Het is dan hoogzomer, ouders vrij, kinderen vrij. Je kunt zonder jas naar buiten. Bovendien vaak een ideale buitentemperatuur voor de beoefening van zang, dans en vermakelijke zestiende-eeuwse openluchtspelletjes.

Anderen vinden van niet. Zij oormerken liever 23 januari, de datum waarop twee en half jaar ervóór – in 1579 – de deelnemende gewesten in de Unie van Utrecht overeenkomen zich van de Spanjaarden te ontdoen. Tja, maar die datum 23 januari heeft wel nadelen. Het kan hartstikke koud zijn. Beoefening van vertier zoals zang, dans en spel zullen binnenshuis moeten plaatsvinden. Dat betekent zaaltjes huren en versieren. Het is geen schoolvakantie. Bovendien zijn nogal wat oudere mensen afwezig door wintersport of overwintering aan de costa’s. Maar als voordeel misschien sneeuwpret en schaatsplezier.

Weer anderen vinden dat 15 mei geschikt is. Dat is de datum waarop in 1648 de Vrede van Münster wordt gesloten, het formele einde van de Tachtigjarige Oorlog. Dus: “Un adios final, Filippo Segundo”. Voordeel is ook hier dat je op zo’n meidag vermoedelijk kunt rekenen op aangenaam voorjaarsweer, flora in bloei, tjilpende vogels, zonder jas naar buiten voor zang, dans en vermaak.

Ook gaan er stemmen op om 5 mei te herdopen tot Onafhankelijkheidsdag, de dag dat wij in 1945 na vijf jaar eindelijk van de knoet van onze oosterburen zijn verlost.

Gaan wij kiezen welke dag het kan worden? 26 juli? 23 januari? 15 mei? 5 mei? Misschien een referendumpje hierover houden? O nee, dat mag niet meer. Is afgeschaft. Het is overigens de vraag of Nederland een onafhankelijk land blijft. Want mocht de wens van gepassioneerde Brusselse eurocraten voor de stichting van één Groot-Europese Staat in vervulling gaan, dan wordt het misschien 7 februari, de dag van de stichting van de Europese Unie in 1992. Welnu, maar dan behoort het niet Onafhankelijkheidsdag te heten, maar: Afhankelijkheidsdag.