Walhalla

Samengesteld door Kees Vermeer (1966), mede uit informatie van wijlen zijn zoon H.W. (Hendrik) Viëtor.

Jan Fresemann Viëtor wordt op 17 oktober 1893 geboren in Groningen. Zijn vader Hendrik Willem Fresemann Viëtor [Winschoten,1867- Den Haag, 1930] is firmant van het wijnkopershuis Viëtor & Co, in de Gelkingestraat te Groningen. Zijn moeder is jkvr. Theodora von Geusau [Raalte (Ov.), 1869 – Den Haag, 1934]. Uit dit huwelijk worden eveneens geboren de dochters Susanna Petrine Fresemann Viëtor [Groningen, 1895 - Fort Lauderdale (Florida], 1975 en Gerardina Joanna Viëtor [Groningen, 1897 – Groningen, 1919].

Jan studeert in Rotterdam aan de Nederlandsche Handels-Hoogeschool (NHH) en heeft de eer de eerste Rector van het RSC te zijn en daarmee tevens in de eerste almanak van 1915 te verschijnen. Hij is van 11 december 1913 tot mei 1914 Rector van de 'Oprichtingssenaat'. Deze Oprichtingssenaat is als volgt samengesteld:

J. Fresemann Viëtor                - Rector
W. van Laer                             - Secretaris
A.H. de Jongh                         - Penningmeester
F.E. Deen                                - Vice-President
A.R. Becker                             - 2e Secretaris

Na formele koninklijke goedkeuring van de vereniging Rotterdamsch Studenten Corps wordt hij met ingang van 5 mei 1914 Rector van de tweede (officiële) Senaat. Deze tweede, nu officiële Senaat, is als volgt samengesteld:

J. Fresemann Viëtor                 - Rector
J.W. van Noorden                    - Secretaris
A.H. de Jongh                          - Penningmeester
J.J. Sieburgh                            - Vice-President
A.R. Becker                              - 2e Secretaris

Eén maand na zijn uittreden uit de Senaat verwerft hij op 16 juni 1915 aan de NHH het Diploma Handelseconomie (d.h.). Diezelfde avond houdt hij zijn afstudeerdiner in Sociëteit Hermes. [Het uitgebreide 8-gangenmenu bevatte achtereenvolgens 7 wijnsoorten..
 
Te oordelen naar latere almanakken, is hij niet langer dan drie jaar in Rotterdam geweest. In de almanak van 1916 wordt er zeer lovend over hem gesproken bij zijn vertrek als Rector van de Senaat.
 
Na zijn studietijd begint hij te werken bij Müller & Co in de graanhandel. Hij wordt door dit bedrijf uitge-zonden naar Argentinië. Op 3 maart 1916 geeft hij daarom een groots afscheidsdiner op Sociëteit Hermes.Wederom een 8-gangenmenu.

Op 26 maart 1916 wordt zijn schip, de Tubantia, spoedig na vertrek richting Argentinië, getorpedeerd door een Duitse U-boot. Het schip zinkt, maar alle opvarenden overleven deze aanslag. Later ontdekt de zeeofficier Canterd in een sloep een brokstuk van een Schwartzkopf-torpedo. Fresemann Viëtor heeft Vrouwe Fortuna aan zijn zijde. Hij was de bewuste avond tot laat in de bar gebleven. Als hij eindelijk naar zijn hut terugkeert, wordt het schip niet veel later door een torpedo getroffen onder meer op de plaats waar de bar zich bevindt. Door een reddingsboot wordt hij - in pyjama en met viool - gered.

Opnieuw vertrekt hij op 8 mei 1916 met De Nieuw-Amsterdam vanuit Rotterdam via New York naar Argentinië. Aan boord is ook de Fries mr. Mindert Evert Hepkema, de oprichter van de Vereniging De Friesche Elf Steden, in 1909, toen de eerste Elfstedentocht is gereden. Deze heer schrijft in zijn journaal "Enige weeken in Amerika" het volgende: “…en een Groninger, Freseman Vietor geheeten, van de Hoogere Handelsschool te Rotterdam en gewezen Praeses van het studentencorps aldaar nu voor de tweede maal op weg naar Argentinië, om aldaar in den handel werkzaam te zijn. Deze had de schipbreuk van de Tubantia meegemaakt"
 
Argentinië was altijd al een vooraanstaand graanleverancier en wordt dit nog meer gedurende de Eerste Wereldoorlog. Een belangrijke taak voor Fresemann Viëtor is het beoordelen van de kwaliteit van het aangeleverde graan. Begin 1918 wordt hij door Müller & Co overgeplaatst naar New York om daar een Duitser te vervangen die niet meer te handhaven was vanwege de oorlog.

In Buenos Aires gaat Fresemann Viëtor aan boord van de SS Vauban met een viool in de hand. Hij ziet te zelfder tijd een jonge Italiaanse schone met viool hetzelfde doen. Zij heet Alba Rosa [Milaan,1889 - Broward (Florida}, 1979] en zij trouwen te New York op 5 april 1919. Zij wordt een gerenommeerd concertvioliste, pianiste en componiste. Alba is leerlinge van de bekende Belgische vioolpedagoge C. Thomson en de beroemde vioolpedagoog prof. Otolar Sevcik. Zij speelt als vioolsoliste in 1923 in het Rotterdamsch Philharmonisch Orkest in De Doelen in Rotterdam. Ook haar man Jan is in Rotterdam om het 2e Lustrum van het RSC te vieren.

Uit dit huwelijk wordt in 1920 zoon Hendrik Willem te New York geboren, en dochter Jeanne in 1921 in Mont Clair (New Jersey). Op de foto het gezin, vermoedelijk genomen ergens begin dertiger jaren. Jan wordt in 1920 benoemd tot lid van de Hoogeschoolraad te Rotterdam.
 
Overigens is de geslachtsnaam Fresemann Viëtor op 2 september 1922 ontstaan door toevoeging van de voornaam Fresemann aan de achternaam Vietor.
 
In 1922 raakt Müller & Co in ernstige financiële problemen, waarop het kantoor in New York wordt gesloten. Jan Fresemann Viëtor moet op zoek naar een nieuwe baan en treedt uiteindelijk in dienst bij de Franse handelmaatschappij Compagnie Continentale d’Exportation (CCE) in Parijs.
 
In 1923 is Jan aanwezig in Rotterdam op het 4e Lustrum van het RSC, waar hij namens de reünisten het woord voert. In de Almanak 1924 lezen wij: "Zijn rede was, hoewel ongetwijfeld goed bedoeld, van pooveren inhoud".

In 1924 keert hij terug naar New York en werkt voor een dochtermaatschappij van de CCE, de Continental Grain Company.
 
Begin 40'er jaren wordt hij overgeplaatst naar Panama. Hij is intussen in 1939 gescheiden van zijn vrouw. De internationale commodityhandel vanuit de Verenigde Staten met Europa wordt door allerlei maatregelen ernstig beperkt (WO II), waarop vele Amerikaanse schepen zich in Panama registreren om onder Panamese vlag veel vrijer in hun activiteiten te zijn. Fresemann Viëtor hertrouwt in Panama. Zijn huis wordt een sociaal centrum voor de Nederlandse/Amerikaanse gemeenschap en wordt ook wel de Viëtor Dutch Tavern genoemd. Hij publiceert daar ook een blad voor deze groep.
 
Jan Fresemann Viëtor vertelt thuis aan tafel vele verhalen over het Rotterdamse sociëteitsleven, waarnaar zijn zoon Hendrik met open mond luistert. Jan noemt het RSC ook wel een “Glorified Drinking Society”, maar “you had to behave as a gentleman at all times”.
 
Zo vertelt hij zijn zoon eens dat hij na een intensief drankfestijn op de trein naar Groningen was gestapt en in slaap was gevallen. Aan de Duitse grens werd hij gewekt door de conducteur. Hij bleek op het verkeerde station te zijn geëindigd en bovendien geen geld bij zich te hebben. De conducteur zag dit door de vingers en regelde eenzelfde opstelling bij zijn collega in de trein die hem verder naar Groningen bracht.
 
Op 16 augustus 1954 komt Jan Fresemann Viëtor op 60-jarige leeftijd om als gevolg van een auto-ongeluk, op weg naar het vliegveld van Panama.

Zijn zoon, wijlen Hendrik Fresemann Viëtor, is de schenker van de zogeheten Viëtor-kamer op Sociëteit Walhalla. Hoe het contact met hem bij toeval tot stand was gekomen, publiceren wij in de volgende Nieuwsbrief.