Walhalla

COLUMN
 

Door Norman Schreiner (1962)

In maart start de Boekenweek, een jaarlijks terugkerende periode waarin we onze schrijvers weer eens flink in ’t zonnetje zetten. Zo’n week wordt ingeluid met het traditionele Boekenbal. Waar menig grachtengordel-BN’er ziet en gezien wordt. Waar men deftig, onstuimig en of hartstochtelijk danst. Waar men uitbundig schaterlacht, in een hoek stilletjes mompelt of soms in een ouderwets handgemeen verzeild raakt.

Ons land brengt al eeuwen getalenteerde schrijvers voort. Als kleuter begonnen met aap-noot-mies-wim-zus-jet, de literaire smaak te pakken hebben gekregen en deze op bezielende wijze ontwikkeld. Vrijwel altijd vanuit een ander beroep. Zo was Joost van den Vondel een kousenwinkeliertje in de Amsterdamse Warmoesstraat, Willem Frederik Hermans fysisch geograaf en Ilja Leonard Pfeijffer classicus aan de Universiteit Leiden.

We kunnen ons de vraag stellen of wij in de loop van de tijd meer zijn gaan lezen en schrijven. Jazeker, dat wel. Wij twitteren, appen, tiktokken, facebooken, instagrammen, mailen en bloggen er vrolijk op los. Wereldwijd bereiken miljarden teksten dagelijks miljarden schermen. Maar hoeveel landgenoten lezen nog wel eens een boek? Een echt boek dat je openslaat, waar je eerst aan snuffelt voordat je de tekst tot je neemt? Dat je inlevings- en voorstellingsvermogen uitdaagt?

Overigens, zie je de jeugd tegenwoordig nog verdiept in proza of poëzie? Hun voorkeur lijkt zich vooral te richten op het schermpje van dat handzame apparaatje, dat onmisbare hebbeding, volgepropt met hele korte tekstjes en vooral amusante plaatjes. Het apparaatje toont ratelende vlugschriften waarin niet zelden t’s, d’s en dt’s in ontbreken, waarin samengestelde woorden achteloos zijn losgekoppeld en raadselachtige afkortingen worden gebezigd: “idd, niet moeilijk doen,” ”mnu, je kunt iig toch ckr wel ff zien wat er staat?” Dan reageer ik: “Jazeker, ik zie wat er staat, maar kan het niet lezen”.

Dus liever plaatjes kijken dan lezen. Het leven is één beeldroman. Nog steeds doen middelbareschooldocenten pogingen bij de leerling leeslust op te wekken, maar als het zover komt om voor school een boek te moeten lezen, dan is er het uittreksel. Het handige uittreksel dat tijdens een spreekbeurt als opleesmateriaal kan dienen nadat je het tevoren in je smartphone hebt geïmporteerd. En dat toch nog een zesminnetje oplevert omdat de docent deze truc al snel in de smiezen krijgt.

Wat kunnen we aan dit leesmanco doen? Laten we naast de Boekenweek tevens de Lezersweek organiseren. En naast het Boekenbal het Lezersbal. Ter bevordering van onze leeslust.
Lectori salutem!