Walhalla

Door Willem-Frederik Metzelaar (1987)

Een verbinder pur sang, initiatiefnemer, wereldburger, Anglofiel, uitmuntend gastheer: “als je iets goeds wilt organiseren, dan moet je het zelf doen.”

Een echte Rotterdammer, geboren op de Heemraadssingel met om de hoek het ouderlijk huis, naar school op het Rotterdamsch Lyceum aan de Pieter de Hoochstraat, gevolgd door een studie Economie aan de Nederlandsche Economische Hoogeschool (NEH), toentertijd gevestigd aan de Pieter de Hoochweg. De keuze voor het Rotterdamsch Studenten Corps lag eigenlijk wel voor de hand. Een zoon van een van de buren was oud-lid. De lokale kapper kon niet wachten om de jongeheer Van den Broek een kale kop te verschaffen.

En zo begon in 1955 het corpsleven van Dick van den Broek, onverwacht geconfronteerd met een natte, en dus met gladde planken gebarricadeerde Sociëteit Hermes aan de Eendrachtsweg 35.  Samen met 50 jaargenoten, allen kaalgeschoren, moest hij zich invechten. Onder de tafels doorkruipen en de groentijd ondergaan. Er ontstaan drie jaarclubs, waarvan jaarclub ‘Grote Beer’ er een is. Jaarclubs hebben in die tijd ongeveer 10 leden. Ook in die tijd zijn er jaargenoten die geen club kunnen vinden. En er zijn jongens die met de Noorderzon vertrekken.

Dick is van september, dat betekent altijd de jongste in de klas is en dus ook van zijn jaar. Een jaar dat een gemengde samenstelling kent: jongens die direct van school komen, en mannen die al een tweejarige militaire diensttijd achter de rug hebben. Dick is een sportieve knaap die al volleybalt en tennis speelt. Als student gaat hij roeien. En hier ontwikkelt hij zich als bestuurder. In zijn tweede jaar is hij penningmeester in het Skadi-bestuur. In zijn derde jaar niet, aangezien de studie ook aandacht verdient. Maar omdat de toenmalige penningmeester onverwacht vertrekt, vult Dick een tweede termijn in. In zijn vierde jaar is Dick penningmeester van het sociëteitsbestuur. Het is dan Lustrumjaar 1958. In zijn vijfde jaar is Dick president van Skadi. Actief societeits- en verenigingslid, en ook als student presteert Dick voorbeeldig, hij studeert in zes jaar – toentertijd de officiële lengte van de studie - af als econoom.

Een leuk weetje: velen van ons kunnen zich de boot herinneren die als wandversiering hangt in de kantine van de sporthal op Woudestein. Dit is de boot die Dick in de jaren 80 gedoopt heeft, als lid van verdienste. Voordat de sporthal afgebroken gaat worden zal het bestuur van Skadi deze bijzondere Vier hopelijk een nieuwe plek geven. 

Zoals het in die tijd gaat, worden afgestudeerden onmiddellijk als dienstplichtig militair opgeroepen. Dick houdt zijn afstudeerfeest en ligt de volgende nacht in een tentje op de hei tussen de ‘kneuters’. Mijnheer de student en actief lid van het RSC wordt omgevormd tot soldaat. Het is de tijd van de Koude Oorlog. De Berlijnse Muur wordt gebouwd.

Vanwege zijn economische achtergrond wordt Dick ingedeeld bij het Corps Administrateurs en gaat 8 maanden de schoolbanken in Middelburg in om het vak te leren. Meteen daarop wordt hij voor de eerste keer in zijn leven ‘uitgezonden’. Dit keer naar de Luneburger Heide in de koudste winter die wij sinds de middeleeuwen hebben gekend; 1962-1963. Hij wordt aangesteld als korpsadministrateur bij het 41ste Genie-bataljon, dat naar Duitsland wordt gezonden. De Nederlandse Genie was gelegerd in een kamp van de ‘British Army of the Rhine’; het feitelijke front van de westerse geallieerden voor een mogelijke nieuwe en andere oorlog tegen de oprukkende Russen. Dick ontdekt dat hij ook daar goed kan organiseren, met mensen omgaan en wordt bovendien meteen actief in de mess committee om “iets voor de mensen te kunnen doen in die omgeving”, zoals hij dat zelf zegt.

Het is de tijd van de opbouw, een periode na de verwoestingen die de Tweede Wereldoorlog hadden aangericht. Jonge mensen werden door ondernemingen aangeschreven om te komen werken. Zo kreeg Dick ook enige aanbiedingen. Onder andere van de Bataafse Petroleum Maatschappij, die later opging in Koninklijke Shell. Het blijkt dat de BPM niet alleen techneuten in dienst neemt. Hij wordt aangenomen in het in Londen gevestigde Supply and Planning Department. En belandt zo voor de eerste maal in zijn leven in Londen. Een stad waar Dick nog steeds woont en gedurende zijn werkende leven meerdere malen als woon- en werkstad heeft gehad. Deze afdeling was een ‘proeftuin’ van het kantoor in Londen. Jongelui zonder enige ervaring werden hier ingezet in voorraadbeheer en logistiek. Hoofdzakelijk Britten en een enkele Nederlander. Dick zit er twee jaar om dan naar Venezuela te worden uitgezonden. Hier start een ruim 30-jarige internationale carrière in de olie-industrie. Op vrijwel alle latere schakelmomenten in die lange periode bekleedt Dick leidinggevende tevens eindverantwoordelijke posities. Die hier in vogelvlucht de revue passeren: verantwoordelijk voor het suppleren en vervolgens verkopen van de producten van de toentertijd grootste Shell raffinaderij in Singapore, met een enorm afzetgebied in het Verre Oosten; vicepresident voor aanvoer en verkoop van raffinaderijen in Europa, even Directeur Olie van Shell Nederland. En als eindbaan Regionaal Directeur voor Shells activiteiten in Latijns Amerika plus een groot deel van Afrika waaronder Nigeria en Zuid-Afrika (1992-1996). Er is het einde van apartheid in Zuid-Afrika, de grote problemen in Nigeria, landen in Latijns-Amerika overgaande naar meer democratische bestuursvormen. Al deze Shell-activiteiten worden geleid vanuit Londen, vele contacten met ambassades in Londen, maar vooral ook veel reizen naar haar bedrijven ter plekke. Om zich te verdiepen in de lokale problematiek waarvan ook Shell dan onderdeel uitmaakt. Anders dan de commentatoren vanuit Nederland ziet Dick wat er werkelijk gebeurt in al die landen. Een bevoorrechte positie.  

Wat zeker niet onvermeld mag blijven is dat hij tijdens zijn Shell-periode op verzoek van de Nederlandse regering vanaf 1984 een groep van Europese oliedeskundigen uit alle NAVO- landen heeft geleid. Zeer regelmatig was hij daarvoor in Brussel om aldaar NAVO-activiteiten te adviseren over ontwikkelingen op dit terrein. Tien jaar in deze positie werd gewaardeerd met zijn benoeming tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau.

Na Shell breekt er een andere fase aan. Vanuit Londen start Dick een internationaal adviesbureau met nieuwe ervaringen in Rusland, een aantal commissariaten, internationale arbitrage, e.d. . Maar zoals het gaat, verwateren de internationale contacten na zo’n 10 jaar en wordt het netwerk steeds minder relevant. Een goede reden om definitief met pensioen te gaan. Dick was inmiddels lid geworden van de Reform Club. Een van de grote clubs gelegen aan de Pall Mall in Londen. Ook is er in die tijd een Hermeskring Londen door hem opgericht samen met een paar jongerejaars RSC’ers, die maandelijks borrelen in een pub. Meestal komen zo’n 25 man samen voor ‘bier en bitterballen’, of althans de Engelse variant daarop. Op enig moment wordt ook de Senaat van het RSC uitgenodigd en staan er slechts 15 man te borrelen. Een kleine deceptie. Dick bedenkt iets extra’s; er komt een Heerendiner waarbij de Senaat op gepaste wijze ontvangen kan worden. Het verbaast dan ook niet dat het eerste Heerendiner van Hermeskring Londen plaatsvindt op de Reform Club. Vóór de Coronapandemie was de gehele bibliotheek gevuld met zo’n 100 oud-leden van het RSC. En brengt de Senaat bezoeken aan gerenommeerde ondernemingen in Londen en de Nederlandse ambassade. Hermeskring Londen is van alle Hermeskringen de kring met de laagste gemiddelde leeftijd. Rotterdammers gaan in Londen werken en worden actief lid van de Hermeskring. Velen van hen gaan na enkele jaren ook weer elders werken en wonen. Het is goed te weten, dat er nu ook meer en meer (oud-)RVSV’sters bij dit diner aanwezig zijn. Dit moet langzaam groeien, is zijn gevoel.

In 2017 heeft de Hermeskring Londen op zijn initiatief ook een heel speciaal fonds op naam opgezet, dat onder het Erasmus Trust Fonds gelden verstrekt aan EUR studenten, vooral voor projecten die gericht zijn op VK-NL onderwerpen. De Hermeskring Londen Scriptieprijs heeft al een zekere reputatie opgebouwd binnen de EUR.

Ook is Dick zeer actief lid en Chairman van de Anglo-Netherlands Society (ANS). Een vereniging opgericht in 1920 ter bevordering van de sociale, artistieke, literaire, educatieve en wetenschappelijke interesses in elkaars land. Een kijkje op de website is zeker de moeite waard (www.anglo-netherlands.org.uk). En voor leden en genodigden van de Nieuwe en Littéraire Sociëteit De Witte is er op 6 maart 2023 een lezing door de Britse Ambassadeur in Nederland, de eerbare mevrouw Joanna Roper, waar Dick bij aanwezig hoopt te zijn. Zij was recentelijk zijn gastspreker bij het jaarlijkse diner van de Anglo-Netherlands Society (ANS) op The Reform Club.

Als laatste noot van dit interview een oproep. Een oproep om de Hermeskring Londen stevig op koers te houden. Tom Seepers (1987) is sinds enige jaren als rechterhand van Dick betrokken bij de organisatie van het Heerendiner. Hij is zelfs lid geworden van The Reform Club om hopelijk het Heerendiner blijvend onderdak te kunnen geven! Maar er zijn meer actieve leden nodig om een Hermeskring alive and kicking te houden.

Dick, dank je wel voor het gesprek en de inkijk in een lang en actief leven. Het is altijd een feest om als een van de ‘vastelanders’ het Heerendiner op The Reformclub te kunnen bijwonen. En bij te praten met de jongerejaars, jaargenoten en ouderejaars die Londen als standplaats of woonstad hebben.