Rotterdamse Zaken - Afl.2
Hoek Robert Baeldestraat/ Willem Ruyslaan: van Veengebied tot ingebouwde Sociëteit
Door Bernard Noorduyn (1972)
Inleiding
Vanaf 1969 staat de Sociëteit op de hoek Willem Ruyslaan/ Robert Baeldestraat. Wat weten we over die plek waar de leden hun biertje drinken?
Kralingen, veilig achter de dijken.
Kralingen is in de 12e eeuw door ontginning van veen ontstaan als een van de vele polders in het achterland van Rotterdam. Door de ontwatering als onderdeel van het ontginnen van het veengebied, kwam het gebied steeds lager te liggen en werd het kwetsbaar voor overstromingen. Om de polder te beschermen werden er dijken aangelegd. De oudste dijk is de Oudedijk in combinatie met de ‘s Gravenweg. Later is tussen de Oudedijk en de Maas een nieuwe dijk aangelegd als onderdeel van de Schielandse Hoge Zeedijk. De huidige Oostzeedijk stamt uit die tijd.
Tussen de Schielandse Hoge Zeedijk en de Oudedijk ontstaat een nieuw stuk- tegen overstromingen -beschermd land. In dat gebied staat sedert 1969 de Sociëteit.
Eerste bebouwing
Volgens Robert J. Ligthelm, schrijver van 'De Kralingse Buitenplaatsen van de 16e tot in de 21 eeuw', is de eerste bebouwing in Kralingen bestemd voor vermogende Rotterdammers die er lommerrijke buitenplaatsen stichten als een goede belegging en als mogelijkheid om in de zomer de benauwde stad te ontvluchten.
In 1895 wordt Kralingen geannexeerd door Rotterdam en wordt Kralingen een uitbreidingswijk van Rotterdam. Kralingen-West (vanaf Avenue Concordia tot de Slaak) wordt volgebouwd met goedkopere woningen.
In die tijd ontstaan Speelmanstraat, Rubensstraat, Dijkstraat om maar een paar straten te noemen in de buurt de Sociëteit. Het stratenplan is niet te vergelijken met het plan van na de Tweede Wereldoorlog.
Het bombardement
Op 14 mei 1940 wordt Rotterdam door de Luftwaffe gebombardeerd. 54 vanuit oostelijk richting naderende Henkels werpen hun bommen op Rotterdam. Op Kralingen vallen de eerste bommen. Het gebied vanaf de Paulus Potterstraat tot het de Westersingel wordt zwaar getroffen of beter gezegd verwoest. De huizen waar nu de Sociëteit staat zijn allemaal zwaar beschadigd door de bommen en de daaropvolgende brand. Deze zijn onbewoonbaar en worden gesloopt. Een grote lege vlakte ontstaat. De volgende aflevering van Rotterdamse Zaken gaat over de brandgrens in Kralingen.
Wederopbouw Kralingen
Kralingen wordt weer opgebouwd. De gebouwen aan Rubensstraat, Speelmanstraat en Chris Bennekerslaan zijn typische wederopbouwgebouwen. Er ontstaan nieuwe straten, die meteen worden volgebouwd. Zo ontstaat een stuk braakliggend terrein naast de Plantageflat op de hoek van de nieuwe Robert Baeldestraat en Willem Ruyslaan. O.a. de Robert Baeldestraat en Willem Ruyslaan zijn wegen die in het stratenplan van 1940 niet voorkomen. De hol van de Willem Ruyslaan naar de Oostzeedijk is pas na de Tweede Wereldoorlog aangelegd.
Bouw Sociëteit
In 1961 wordt bekend dat de voorloper van de Erasmus Universiteit gaat verhuizen van de Pieter de Hooghweg naar Woudestein. Spoedig daarna wordt besloten dat de Rotterdamsche Studenten Sociëteit Hermes richting Kralingen zal verhuizen. De groei van het aantal studenten aan de Erasmus Universiteit zal zeker ook leiden tot een groei van het aantal leden van het RSC. De Sociëteit aan de Eendrachtsweg zal te klein zijn voor het verwachte aantal leden. Uit een aantal alternatieven (o.a. hoek Kortekade/s Gravenweg) wordt gekozen voor de hoek Willem Ruyslaan/ Robert Baeldestraat. De eerste paal wordt in april 1968 geslagen, een paar maanden later wordt de eerste steen gelegd en in juli 1969 kon na de opening door Prins Bernhard het eerste bier vloeien.
Daarna: metrobouw, woningen.
Overigens tussen de Sociëteit en de Gerdesiaweg blijft een stuk terrein onbebouwd. Een bij de leden geliefd veldje om bijvoorbeeld te voetballen of te rugbyen. Rotterdam zou Rotterdam niet zijn als dit terrein niet ook bebouwd zou worden. Eerst wordt in Kralingen de metro gebouwd. Zo worden in de periode 1975-1982 worden in Kralingen ten behoeve van de metro gebouwen gesloopt, tunnels gegraven en wegen omgelegd. In combinatie met stadsvernieuwing wordt het veld achter de Sociëteit volgebouwd en zo raakt de Sociëteit ingebouwd. Weer verandert het stratenplan.
-o-
Volgende keer: De Brandgrens in Kralingen
Rotterdamkenner Bernard Noorduyn verzorgt met Rondleidingen010 (www.rondleidingen010.nl ) rondleidingen door het Centrum van Rotterdam, Kop van Zuid& Katendrecht en Kralingen. De rondleidingen zijn zeer geschikt als activiteit bij een jaarclub-, dispuut of huisreünie of bij een Pa/Ma/Zo/Do dag
Reacties
Log in om de reacties te lezen en te plaatsen